Het boek

‘Inclusief Leiderschap’, geschreven door Ugur Özcan en Henk Jan Kamsteeg, is nu verkrijgbaar.

Bestel het boek hier.

Praat mee op Twitter met #InclusiefLeiderschap

Maak deel uit van een beweging voor inclusief leiderschap op LinkedIn, in de LinkedIn Group Inclusief Leiderschap.

Lees hieronder de inleidingen van de auteurs:

Inleiding van Henk Jan Kamsteeg

Het schrijven van dit boek (en dus de research en interviews die ervoor nodig waren) had voor mij op geen beter moment kunnen komen. Dat Ugur en ik samen dit project aangingen, heb ik dan ook als een feest ervaren. Ik zal uitleggen waarom.

Misschien ben ik wel de laatste die iets mag zeggen of schrijven over diversiteit en inclusiviteit. Ervaring met hoe verschrikkelijk moeilijk het kan zijn om ‘niet mee te mogen doen’, heb ik namelijk niet. Ik voldoe namelijk aan – bijna –alles wat aan de ongeschreven norm voldoet. Ik ben een man. Blank. De veertig gepasseerd. Hetero. Niet sportief, maar wel valide. Het enige waar ik volgens diezelfde ongeschreven norm niet aan voldoe, is dat ik christen ben. Ja, ik ben nog een relikwie dat gelooft in het bestaan van een God. Ik geloof dat er zo’n tweeduizend jaar geleden iemand op deze aardkloot rondliep die Jezus heette en de zoon van deze God was. En om het nog gekker te maken: ik ging jarenlang trouw elke week naar de kerk. Al hield ik dit soms bewust stil wanneer ik in het bedrijfsleven aan het trainen was. Bang voor de reacties op mijn ‘coming-out’.

Ik kom oorspronkelijk uit een kerkgenootschap dat – door eigen stelligheden – zichzelf zag als de ‘ware Kerk’. Was je lid van deze Kerk, dan was je plaatsje in de hemel verzekerd. Leden uit andere kerken moesten dit maar afwachten en volgers van andere religies konden het wel vergeten. Om over de goddelozen maar te zwijgen. Van inclusiviteit was dus geen sprake als je niet bij mijn Kerk hoorde.

Gelukkig kwam ik zelf al vrij snel tot de conclusie dat die ‘ware-Kerkgedachte’ kul was. Wat ondanks mijn vele vragen wel lange tijd overeind bleef, was dat ik geloofde dat alleen christenen de God waarin ik geloof ooit echt zullen ontmoeten. Totdat ik door mijn broer werd gewezen op een christelijke auteur die mij leerde de Bijbel op een andere manier te lezen. Ik kwam tot de geweldige ontdekking dat de Jezus die de exclusief denkende kerken willen volgen juist onvoorstelbaar inclusief is. De God in wie ik nu geloof, houdt van mannen en vrouwen, baby’s en bejaarden, witten en zwarten, hetero’s en lgbt’ers, valide en mindervalide mensen, christenen en niet-christenen – geen onderscheid, geen enkel.

Deze persoonlijke ontdekking maakte het een feest om het geloof in inclusiviteit te vertalen naar het bedrijfsleven. Er volgde een intense samenwerking met een man die ik bewonder en respecteer, iemand met een andere kleur, een ander geloof, een andere achtergrond, een man die ik nu mijn vriend noem: Ugur.

Ugur en ik leerden elkaar kennen bij de boekpresentatie van mijn boek Dienend leiderschap. Als directeur van de Rabobank op diverse vestigingen bleef hij mij uitnodigen om zijn teams te trainen in leiderschap. Mijn geluk was dat hij als interim-directeur met meerdere teams werkte en mij dus geregeld invloog als trainer.

Ugur en ik delen de passie voor dienend leiderschap. Dit boek is eigenlijk een logisch gevolg van ons contact. Dienend leiderschap zonder inclusief leiderschap stelt namelijk geen moer voor. Al heb ik hier lange tijd geen seconde bij stilgestaan. Ik had als blanke heteroman namelijk geen idee, omdat het voor mij altijd zo vanzelfsprekend was erbij te horen. Zolang ik mijn christen-zijn maar een beetje stilhield.

Met dit boek prediken Ugur en ik aan de hand van het fictieve verhaal van Anton eenzelfde evangelie: de blijde boodschap dat we door diversiteit en inclusiviteit niet alleen recht doen aan de mensen met wie we mogen werken en de organisaties de we mogen dienen, maar ook dat die zich keihard uitbetaalt.

Bestel ‘Inclusief leiderschap’ direct hier!

Inleiding van Ugur Özcan

Het idee ontstond vlak voor de eerste corona-lockdown: een boek schrijven over dienend leiderschap en inclusiviteit. Het was een onderwerp dat ons beiden bezighield. We zagen veel organisaties en leiders met goede bedoelingen om hun bedrijven inclusiever te maken, maar ondanks deze positieve intenties bleek de realiteit weerbarstig. Wij vonden elkaar in de overtuiging dat er iets moest gebeuren. Onze werelden met elkaar combineren en onze gezamenlijke kennis en ervaring hiervoor inzetten leverden ons veel energie op. Als ik nu terugblik, was het hele traject zeer leerzaam en inspirerend voor mij. De samenwerking met Henk Jan was letterlijk een feestje. Je leert elkaar in zo’n traject heel goed kennen: elkaars werkwijze, denkwijze en standpunten, en we werkten vooral samen aan een mooie toekomst voor onze kinderen.

Een tijdje geleden vroeg mijn oudste zoon: ‘Pap, zijn we Turks, Nederlands of Duits?’ Ik vond zijn vraag bijzonder en vroeg hem hoe hij hierop kwam. Hij vertelde dat een vriend tegen hem had gezegd dat mijn zoon geen Nederlander is, maar Turks. Op zich een onbeduidende opmerking, maar niet voor hem. Ik legde hem uit dat hij trots mag zijn op zijn Nederlandse, Turkse en Duitse roots en dat hij een kind is van de wereld. Dat laatste begreep hij niet helemaal, maar hij is nog jong.

Deze vraag van mijn zoontje hield me nog een tijdje bezig. Ik kreeg flashbacks over mijn eigen verleden. Ik ben geboren in Duitsland als kind van een Turks gastarbeidersgezin. Opgroeien met Turkse en Duitse normen/waarden gaf mij een bijzonder perspectief. Echter, in mijn jeugdjaren zag ik het meer als een vloek dan als iets ‘bijzonders’. Ik wilde, net als de meeste kinderen, graag ergens erbij horen, eigenlijk niet anders zijn dan de anderen, maar zo werkte het niet altijd. In Duitsland was ik de ‘buitenlander’ en in Turkije de ‘Duitser’. Vrienden zeiden ze als grap wel eens: ‘Misschien moet je naar een land emigreren halverwege tussen Duitsland en Turkije.’ In nieuwe ontmoetingen kreeg ik vaak de vraag: ‘Waar kom je vandaan?’ Ik zei dan: ‘Uit Nürnberg.’ Vervolgens vroeg de ander: ’Nee, dat bedoel ik niet, waar ben je geboren?’ Ik zei dan wederom: ‘In Nürnberg.’ Je zag dan in de ogen van de vraagsteller dat dit niet het antwoord was dat zij of hij wilde horen. Dit ging vaak door tot: ‘Oké, maar waar komen je ouders vandaan?’ ‘Turkije,’ zei ik dan. ‘Oh, je bent dus Turks,’ was dan de reactie. Dus in mijn jeugdjaren heeft ‘anders-zijn’ en op zoek zijn naar mijn ‘identiteit’ me veel beziggehouden.

Naarmate ik ouder werd, merkte ik dat ik niet per se een kant hoefde te kiezen. Ik was zowel Duits als Turks. En dat was prima. Toen ik in 2004 voor mijn grote liefde naar Nederland kwam, werd ik de ‘allochtoon’. En dat terwijl ik net een mooie balans gevonden dacht te hebben tussen mijn identiteiten. Aan de andere kant: ik kreeg er een mooie identiteit bij.

Ik kreeg carrièrekansen en support van velen. Heb ik discriminatie ervaren? Misschien wel, misschien niet. Soms kreeg ik wel wat grappig bedoelde opmerkingen of vragen. Ik denk namelijk dat ieder mens in beginsel een goede intentie heeft en dat men soms door bewuste of onbewuste vooroordelen anders naar mensen kan kijken. Ik wil niet geloven dat mensen elkaar bewust willen uitsluiten. Immers, we zijn allen mens en niemand kiest zelf in welk gezin, met welk geloof, in welk land, met welk geslacht et cetera hij of zij geboren wordt. Eigenlijk zijn we allemaal gelijk, zij het met andere perspectieven en mogelijkheden. Af en toe vraag ik mezelf af hoe het zou zijn om niet tot de minderheid te behoren, om uit een gezin te komen dat in de juiste netwerken zit of andere privileges heeft die de dominante groep heeft. Aan de andere kant besef ik ook dat het voor de dominante groep niet makkelijk is om je eigen omgeving te zien veranderen.

Met dit boek willen Henk Jan en ik aan de hand van het fictieve verhaal van Anton de boodschap meegeven dat diversiteit en inclusiviteit zich keihard uitbetalen, maar dat het zeker ook uitdagend kan zijn voor organisaties en leiders. Met het verhaal van Anton willen we organisaties, leiders en talenten van handvatten voorzien en inspireren om zich vol in te zetten voor inclusiviteit.

Bestel ‘Inclusief leiderschap’ direct hier!